Polityka oraz procedury ochrony dzieci przed krzywdzeniem

1. Preambuła, czyli wstęp do dokumentu

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel instytucji jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Każdy członek personelu traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel instytucji, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej instytucji oraz swoich kompetencji.

1. Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci

• Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)
• Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
• Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) -art. 23 i 24.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

1. Słowniczek pojęć/objaśnienie terminów używanych w dokumencie Polityka ochrony dzieci

1. Personelem lub członkiem personelu jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, a także wolontariusz i stażysta.
2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka/opiekunów prawnych. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu instytucji lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
6. Zespół ds. Bezpieczeństwa to grupa pracowników posiadających odpowiednie kompetencje, wybranych przez Radę Pedagogiczną Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3, którzy koordynują kwestię bezpieczeństwa dzieci – klientów Poradni.
7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez kierownictwo instytucji członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w instytucji.
8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

1. Zasady rekrutacji pracowników.

1. W Poradni przestrzegane są przepisy prawa regulujące zasady zatrudniania nauczycieli.
2. Przed nawiązaniem stosunku pracy z kandydatem na pracownika Poradni Dyrektor jest zobowiązany do uzyskania informacji, czy dane tej osoby nie są zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz o braku postępowań dyscyplinarnych.
3. Kandydat na pracownika jest zobowiązany do złożenia informacji z Krajowego Rejestru Karnego i niekaralności.
4. Dyrektor jest zobowiązany do zebrania od kandydata informacji niezbędnych do oceny kwalifikacji, w tym stosunek do wartości podzielanych przez instytucję, takich jak ochrona praw dzieci i szacunek do ich godności.

• Przychodzenie, pobyt i opuszczanie Poradni przez jej klientów

1. Na pierwsze spotkanie rodzic zawsze przychodzi sam, bez dziecka, chyba że specjalista zaleci inaczej.
2. Specjalista ma obowiązek poinformować rodziców o obowiązującym w Poradni regulaminie (załącznik 1), co zostaje potwierdzone podpisaniem przez rodzica stosownego oświadczenia dołączonego do wniosku o badanie dziecka.
3. Dzieci, których rodzice nie wyrazili zgody na samodzielny powrót do domu na terenie poradni muszą przebywać pod opieką rodzica (opiekuna prawnego).
   1. Dzieci nie pozostają same na korytarzu. Zawsze przebywają pod opieką rodzica lub specjalisty.
   1. Rodzice (opiekunowie prawni) biorą pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka w poczekalni.
   1. Podczas pobytu dziecka w gabinecie rodzic jest zobowiązany do czekania w poczekalni.
   1. Odbiór dziecka przez osobę niebędącą opiekunem prawnym jest możliwy tylko na podstawie pisemnego upoważnienia podpisywanego przez rodzica lub opiekuna prawnego w obecności specjalisty (załącznik 2).
4. Dzieci, korzystające z pomocy Poradni, mogą samodzielnie przyjść do poradni i wrócić do domu wyłącznie na podstawie pisemnego oświadczenia rodziców (opiekunów prawnych) i po wcześniejszym uzgodnieniu tego przez rodziców (opiekunów prawnych) ze specjalistą. Oświadczenie rodziców (opiekunów prawnych) powinno zawierać datę i godzinę przybycia do poradni i wyjścia dziecka z poradni oraz klauzulę, że rodzic przejmuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka w czasie drogi do poradni i do domu (załącznik 3).
   1. Specjalista może odmówić wypuszczenia dziecka z poradni pomimo oświadczenia rodzica (opiekuna prawnego) jeśli uważa, że zaistniałe okoliczności i stan psychofizyczny dziecka zagrażają jego bezpieczeństwu (np. burza, późna pora, stan psychofizyczny dziecka itp.). W takiej sytuacji rodzic bądź uprzednio upoważniona przez niego osoba powinna w ciągu godziny odebrać dziecko. W przeciwnym razie specjalista zobowiązany jest do wezwania właściwych służb.
5. Na zajęcia lub diagnozę mogą być przyjmowane wyłącznie dzieci zdrowe (np. bez objawów infekcji). W przypadku złego samopoczucia dziecka specjalista może odmówić przeprowadzenia diagnozy lub uczestniczenia w zajęciach.
6. W przypadku zagrożenia zdrowia i życia klienta poradni (dziecka lub rodzica) pracownik poradni jest zobowiązany do wezwania służb ratunkowych i interwencyjnych.
7. Jeśli dziecko swoim zachowaniem zagraża życiu i bezpieczeństwu swojemu lub innych osób specjalista, pod którego opieką jest dziecko, niezwłocznie powiadamia rodziców. W przypadku ich nieobecności wzywa właściwe służby.
8. W sytuacji, kiedy w ocenie specjalisty dziecko znajduje się pod wpływem substancji psychoaktywnych, specjalista nie przeprowadza jakichkolwiek badań bądź zajęć.
   1. W takiej sytuacji specjalista zatrzymuje dziecko w gabinecie do przyjazdu rodziców. Jeśli rodzice w ciągu godziny nie odbiorą dziecka specjalista ma obowiązek wezwać służby interwencyjne.
   1. Specjalista nie może zostawić dziecka samego.
   1. Specjalista ma obowiązek poinformować dziecko, jak przebiegać będzie procedura wdrożona w związku z sytuacją zagrażającą jego życiu lub zdrowiu.
   1. Po takim zdarzeniu specjalista przekazuje informację psychologowi świadczącemu pomoc psychologiczną w placówce, do której uczęszcza dziecko i razem umawiają dwa spotkania: jedno tylko z rodzicem, drugie z rodzicem i dzieckiem. Celem spotkania jest omówienie sytuacji, psychoedukacja oraz zasugerowanie terapii.
   1. Informacja o zdarzeniu oraz notatka ze spotkania powinny znaleźć się w teczce dziecka.

• Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy pracownikami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3 a dziećmi

Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji personel – dziecko i dziecko – dziecko ustalone w placówce (załącznik 4)

Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Personel traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie. Personel realizując te cele działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych organizacji oraz swoich kompetencji. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy, członków instytucji, a także każdą dorosłą osobę mającą kontakt z dziećmi znajdującymi się pod opieką instytucji, jeśli kontakt ten odbywa się za zgodą instytucji i/lub na jej terenie.

• Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka

Podejrzenie krzywdzenia dzieci przez osobę z rodziny.

1. Informacja o podejrzeniu krzywdzenia dziecka przez osobę z rodziny może pochodzić z różnych źródeł:
   1. Pracownik zaobserwował sytuację krzywdzenia.
   1. Dziecko zgłosiło pracownikowi sytuację krzywdzenia.
   1. Rodzic zgłosił pracownikowi sytuację krzywdzenia.
2. Pracownik, który wszedł w posiadanie informacji o podejrzeniu krzywdzenia dziecka ma obowiązek poinformować o tym psychologa świadczącego pomoc psychologiczną w placówce, do której uczęszcza dziecko, a następnie wspólnie skontaktować się z Zespołem ds. Bezpieczeństwa i Dyrektorem Poradni, którzy wspomagają pracownika w przeprowadzeniu interwencji.
3. Procedura interwencji powinna obejmować następujące kroki:
   1. spotkanie psychologa prowadzącego z rodzicem nie krzywdzącym w celu poinformowania go o podejrzeniu krzywdzenia dziecka, o obowiązku poinformowania odpowiedniej instytucji (w zależności od popełnionego czynu będą to prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy lub przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego – procedura Niebieskiej Karty) oraz zachęcenia do współpracy na rzecz zaprzestania krzywdzenia dziecka;
   1. spotkanie psychologa prowadzącego z rodzicem krzywdzącym (w miarę możliwości) w celu poinformowania go o krokach prawnych, jakie podejmie Poradnia oraz zachęcanie do współpracy ze służbami i podjęcia pracy terapeutycznej;
   1. członek Zespołu ds. Bezpieczeństwa w porozumieniu z Dyrektorem Poradni składa odpowiednio:
      1. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury lub policji;
      1. wniosek o wgląd w sytuację rodziny do właściwego sądu rejonowego;
      1. formularz procedury Niebieskiej Karty do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej;
   1. psycholog prowadzący monitoruje sytuację dziecka w rodzinie, w miarę potrzeb bierze udział w spotkaniach grupy pomocowo-terapeutycznej w przypadku założenia procedury Niebieskiej Karty lub współpracuje w miarę możliwości z innymi służbami.
4. Informacje o podejrzeniu krzywdzenia oraz notatki służbowe z podjętych działań powinny znaleźć się w teczce dziecka (załącznik 5 – Karta Bezpieczeństwa)

Podejrzenie krzywdzenia przez pracownika Poradni.

1. Pracownik, który wie lub podejrzewa taką sytuację, ma obowiązek zgłoszenia podejrzenia w formie ustnej lub notatki służbowej do przewodniczącego Zespołu ds. Bezpieczeństwa, który powiadamia o zaistniałej sytuacji Dyrektora Poradni lub przypadku jego nieobecności Wicedyrektora Poradni.
   1. Dyrektor przeprowadza rozmowę z ewentualnymi świadkami zdarzenia (z każdej rozmowy sporządzany jest protokół).
   1. Dyrektor przeprowadza z podejrzanym o krzywdzenie pracownikiem rozmowę wyjaśniającą (w obecności innego pracownika/członka Zespołu ds. Bezpieczeństwa) i informuje go o konsekwencjach – wszczęciu procedury dyscyplinarnej zgodnie z Regulaminem pracy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3 i/lub zawiadomieniu prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa.
   1. Dyrektor i/lub przewodniczący Zespołu ds. Bezpieczeństwa wyznacza osoby, które udzielają pokrzywdzonemu dziecku i jego rodzinie odpowiedniego wsparcia.
   1. Notatki ze spotkań zespołu dotyczące pracowników przechowywane będą w teczkach osobowych pracownika.

Postępowanie w przypadku agresji rówieśniczej (słownej, fizycznej, emocjonalnej, cyberprzemocy).

Jeżeli agresja miała miejsce na terenie poradni podczas zajęć lub na korytarzu w toalecie to procedura postępowania jest następująca:

1. specjalista prowadzący zajęcia rozmawia z poszkodowanym i sprawcą przemocy, odwołuje się przy tym do kontraktu grupowego ustalonego z dziećmi na zajęciach;
   1. ustala wspólnie z dziećmi sposób rozwiązania problemu;
   1. w przypadku powtarzania się agresywny z agresywnych zachowań specjalista zgłaszam sprawę rodzicom dziecka sprawcy, odbywa z nimi i z dzieckiem rozmowę by zachęcić ich do współpracy i pomocy dziecku w zmianie zachowania; specjalista informuje także rodziców dziecka poszkodowanego o powtarzających się agresywnych zachowaniach, krokach podjętych w celu powstrzymania sprawcy i jeśli to konieczne udziela dziecku i rodzicom wsparcia psychologicznego;
   1. przypadku braku poprawy zachowania sprawcy i narastania problemu, specjalista przedstawia rodzicom sprawcy propozycję alternatywnych zajęć dla dziecka; jeśli w zaistniałej sytuacji rodzice odmawiają współpracy, co grozi dalszą demoralizacją dziecka specjalista w porozumieniu z członkami Zespołu ds. Bezpieczeństwa rozważa możliwość złożenia do sądu wniosku o wgląd w sytuację rodzinną;

Jeśli dziecko zgłasza, że jest ofiarą lub sprawcą przemocy rówieśniczej poza Poradnią np. w szkole procedura postępowania jest następująca:

1. specjalista rozmawia z dzieckiem jego rodzicami na temat okoliczności i zakresu występowania przemocy;
2. informuje psychologa świadczącego pomoc psychologiczną w placówce, do której uczęszcza dziecko o fakcie wystąpienia przemocy i potrzebie podjęcia działań w tej kwestii;
3. informuje rodziców dziecka poszkodowanego o dalszych krokach, jakie mogą podjąć w celu wsparcia dziecka np. możliwość interwencji w szkole, kroki prawne, bezpośrednia pomoc psychologiczna w Poradni i poza nią;
4. w przypadku jeśli sprawca przemocy nie ukończył 13 roku życia lub ukończył 13 rok życia, ale nie popełnił czynu karalnego, a podjęte wyżej opisane działania nie przyniosły oczekiwanego skutku i/lub dziecko jest zagrożone demoralizacją to Dyrektor Poradni powiadamia sąd rodzinny o zaistniałej sytuacji; jeśli dziecko – sprawca przemocy ma od 13 do 17 lat i popełniło czyn karalny zawiadamia się policję i/lub sąd rodzinny; jeśli dziecko ukończyło 17 lat i popełniło czyn karalny obok procedury wewnętrznej zawiadamia się policję lub prokuraturę.

Rodzic pod wpływem substancji psychoaktywnych

1. Dziecka nie wydajemy rodzicowi, który w ocenie specjalisty znajduje się pod wpływem substancji psychoaktywnych.
2. Wtedy należy skontaktować się z drugim rodzicem, poinformować o zaistniałej sytuacji. Drugi rodzic bądź upoważniona przez niego osoba ma obowiązek odebrać dziecko w ciągu godziny.
3. Specjalista ma obowiązek poinformować dziecko, jak przebiegać będzie procedura wdrożona w związku z sytuacją zagrażającą jego życiu lub zdrowiu.
4. W sytuacji, kiedy rodzic nie zgłosi się po dziecko w wyznaczonym czasie bądź próby kontaktu nie powiodły się, specjalista ma obowiązek wezwać służby interwencyjne.
5. Po takim zdarzeniu specjalista przekazuje informację psychologowi świadczącemu pomoc psychologiczną w placówce, do której uczęszcza dziecko i razem umawiają spotkanie z obydwojgiem rodziców. Celem spotkania jest omówienie sytuacji, psychoedukacja oraz zasugerowanie terapii.
6. Informacja o zdarzeniu oraz notatka ze spotkania powinny znaleźć się w teczce dziecka.

• Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku dzieci w instytucji

1. Instytucja zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
2. Instytucja, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
3. Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku dziecka stanowią załącznik nr 6 do niniejszej Polityki.
4. Personelowi instytucji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie instytucji bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.
5. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, personel instytucji może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
6. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
7. Upublicznienie przez członka personelu wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody opiekuna dziecka. Pisemna zgoda powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany.

1. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych
2. Instytucja, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
3. Na terenie instytucji dostęp dziecka do Internetu możliwy jest wyłącznie pod nadzorem członka personelu instytucji – na urządzeniach instytucji.
4. Personel instytucji ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
5. Instytucja zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu, przy komputerach, z których możliwy jest dostęp swobodny do sieci.

• Monitoring

1. Kierownictwo instytucji wyznacza członków Zespołu ds. Bezpieczeństwa jako osoby odpowiedzialne za Politykę ochrony dzieci w instytucji.
2. Osoby, o których mowa w punkcie poprzedzającym, są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
3. Osoby, o których mowa w punkcie poprzedzającym, przeprowadzają wśród personelu instytucji (raz na 12 miesięcy), ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. W ankiecie personel może proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w instytucji.
4. Zespół ds. Bezpieczeństwa dokonuje opracowania ankiet wypełnionych przez członków personelu. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje kierownictwu instytucji.
5. Kierownictwo instytucji wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi nowe brzmienie Polityki.

• Przepisy końcowe

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu instytucji, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla personelu lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną.

Załącznik 1.

Regulamin przyjmowania dzieci, młodzieży i rodziców

przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną nr 3 w Warszawie

1. Każdy rodzic jest zobowiązany do zapoznania się z regulaminem.
2. Na pierwsze spotkanie rodzic zgłasza się do poradni bez dziecka, chyba że specjalista zaleci inaczej.
3. W czasie pobytu dziecka w poradni musi ono znajdować się pod opieką rodzica lub specjalisty.
4. Rodzice (opiekunowie prawni) biorą pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka w poczekalni.
5. Podczas badania rodzic jest zobowiązany do czekania w poczekalni.
6. W uzasadnionych przypadkach rodzic może zostać poproszony o obecność podczas badania w gabinecie.
7. Na zajęcia lub diagnozę mogą być przyjmowany wyłącznie dzieci zdrowe (np. bez objawów infekcji). W przypadku złego samopoczucia dziecka specjalista może odmówić przeprowadzenia diagnozy lub uczestniczenia w zajęciach.
8. Dzieci, które ukończyły 15 rok życia mogą samodzielnie wrócić do domu na podstawie oświadczenia rodziców (opiekunów prawnych). Oświadczenie zawiera datę i godzinę wyjścia i jest podpisywane w obecności specjalisty.
9. Specjalista może odmówić wypuszczenia dziecka z poradni pomimo oświadczenia rodzica (opiekuna prawnego) jeśli uważa ze zaistniałe okoliczności i stan psychofizyczny dziecka zagrażają jego bezpieczeństwu (np. burza, późna pora, stan psychofizyczny dziecka itp.).
10. W przypadku zagrożenia zdrowia i życia klienta poradni (dziecka lub rodzica) pracownik poradni jest zobowiązany do wezwania służb ratunkowych i interwencyjnych.
11. Jeśli dziecko swoim zachowaniem zagraża życiu i bezpieczeństwu swojemu lub innych osób specjalista, pod którego opieką jest dziecko niezwłocznie powiadamia rodziców. W przypadku ich nieobecności wzywa właściwe służby.
12. Osobom nieupoważnionym lub opiekunom w stanie nietrzeźwym dzieci nie będą przekazywane. W przypadku zaistnienia w/w sytuacji odebranie dziecka przez innego członka rodziny lub upoważnioną osobę powinno nastąpić w ciągu najbliższej godziny.
13. W przypadku nieodebrania dziecka powiadomione zostaną odpowiednie służby.
14. Odbiór dziecka przez osobę niebędącą opiekunem prawnym jest możliwy tylko na podstawie pisemnego upoważnienia podpisywanego w obecności specjalisty.
15. Za zniszczone przez dziecko mienie poradni odpowiedzialność finansową ponosi rodzic (opiekun prawny).
16. Po zabawie dziecka w kąciku zabaw rodzic jest zobowiązany do uporządkowania zabawek.
17. W poczekalni należy zachować ciszę.
18. W poczekalni obowiązuje bezwzględny zakaz rozmów przez telefon komórkowy.
19. Za rzeczy pozostawione w poczekalni Poradnia nie ponosi odpowiedzialności.

Załącznik 2.

UPOWAŻNIENIE

Upoważniam pana/panią …………………………………………. legitymującego/cą się dowodem osobistym nr ……………………………….. do odbioru mojego dziecka po wizycie w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3 w dniu ……………………………..

………………………………………………………………………………………..

Data,   czytelny podpis rodzica (opiekuna prawnego)

Załącznik 3.

OŚWIADCZENIE

Wyrażam zgodę na samodzielny powrót mojego dziecka ……………………………………… do domu po wizycie w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3 w dniu ……………….godz. …………………… u mgr ……………………………….

Biorę pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka podczas dojazdu do poradni i powrotu do domu.

………………………………………………………………………………………..

Data , czytelny podpis rodzica (opiekuna prawnego)

Załącznik 4. Zasady bezpiecznych relacji.

Jesteś zobowiązany/a do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi i każdorazowego rozważenia, czy Twoja reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci. Działaj w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji Twojego zachowania.

Komunikacja z dziećmi

1. W komunikacji z dziećmi zachowuj cierpliwość i szacunek.
2. Słuchaj uważnie dzieci i udzielaj im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji.
3. Nie wolno Ci zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno Ci krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.
4. Nie wolno Ci ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
5. Podejmując decyzje dotyczące dziecka, poinformuj je o tym i staraj się brać pod uwagę jego oczekiwania.
6. Szanuj prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, wyjaśnij mu to najszybciej jak to możliwe.
7. Nie wolno Ci zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
8. Zapewnij dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć Tobie lub innym członkom personelu i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji i/lub pomocy.

Działania z dziećmi:

1. Doceniaj i szanuj wkład dzieci w podejmowane działania, aktywnie je angażuj i traktuj równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
2. Unikaj faworyzowania dzieci.
3. Nie wolno Ci nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę.
4. Nie wolno Ci utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli zarząd organizacji nie został o tym poinformowany, nie wyraził na to zgody i nie uzyskał zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
5. Nie wolno Ci proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci.
6. Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dziecka przez członka personelu lub członka personelu przez dziecko, muszą być raportowane kierownictwu. Jeśli jesteś ich świadkiem reaguj stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.

Kontakt fizyczny z dziećmi:

Każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego. Kieruj się zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy Twoich dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie.

1. Nie wolno Ci bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej dziecka.
2. Nigdy nie dotykaj dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
3. Zawsze bądź przygotowany na wyjaśnienie swoich działań.
4. Nie angażuj się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
5. Zachowaj szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że dziecko będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach powinieneś reagować z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.
6. Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli będziesz świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, zawsze poinformuj o tym osobę odpowiedzialną i/lub postąp zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
7. W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka, unikaj innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem.

Kontakty poza godzinami pracy:

Co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie Twoich obowiązków.

1. Nie wolno Ci zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nimi poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z dziećmi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).
2. Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich rodzicami/ opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
3. Jeśli zachodzi konieczność spotkania z dziećmi poza godzinami pracy, musisz poinformować o tym kierownictwo, a rodzice/opiekunowie prawni dzieci muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
4. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci są osobami bliskimi wobec członka personelu) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.

Bezpieczeństwo online:

Bądź świadom cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania Twojej prywatnej aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy, ale także Twoich własnych działań w internecie. Dotyczy to lajkowania określonych stron, korzystania z aplikacji randkowych, na których możesz spotkać dzieci, z którymi prowadzisz zawodowe działania, obserwowania określonych osób/stron w mediach społecznościowych i ustawień prywatności kont, z których korzystasz. Jeśli Twój profil jest publicznie dostępny, dzieci i ich rodzice/opiekunowie będą mieć wgląd w Twoją cyfrową aktywność.

1. Nie wolno Ci nawiązywać kontaktów z dziećmi znajdującymi się pod opieką instytucji poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
2. W trakcie zajęć czy innych aktywności prowadzonych przez instytucji osobiste urządzenia elektroniczne powinny być wyłączone lub wyciszone, a funkcjonalność bluetooth wyłączona.

Załącznik 5. Karta Bezpieczeństwa

KARTA BEZPIECZEŃSTWA DZIECKA
Zakładana w sytuacjach zgłoszenia przemocy w rodzinie

Data zgłoszenia	Osoba zgłaszająca (wraz ze stopniem pokrewieństwa)	Informacja o zdarzeniu	Podjęte działania	Czytelny podpis pracownika

Załącznik 6. Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci

1. W naszych działaniach kierujemy się odpowiedzialnością i rozwagą wobec utrwalania, przetwarzania, używania i publikowania wizerunków dzieci.
2. Dzielenie się zdjęciami i filmami z naszych aktywności służy celebrowaniu sukcesów dzieci, dokumentowaniu naszych działań i zawsze ma na uwadze bezpieczeństwo dzieci. Wykorzystujemy zdjęcia/nagrania pokazujące szeroki przekrój dzieci – chłopców i dziewczęta, dzieci w różnym wieku, o różnych uzdolnieniach, stopniu sprawności i reprezentujące różne grupy etniczne.
3. Dzieci mają prawo zdecydować, czy ich wizerunek zostanie zarejestrowany i w jaki sposób zostanie przez nas użyty.
4. Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na wykorzystanie wizerunku ich dziecka jest tylko wtedy wiążąca, jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie prawni zostali poinformowani o sposobie wykorzystania zdjęć/nagrań i ryzyku wiążącym się z publikacją wizerunku.
5. Dbamy o bezpieczeństwo wizerunków dzieci poprzez:
   1. pytanie o pisemną zgodę rodziców/opiekunów prawnych oraz o zgodę dzieci przed zrobieniem i publikacją zdjęcia/nagrania;
   1. udzielenie wyjaśnień, do czego wykorzystamy zdjęcia/nagrania i w jakim kontekście, jak będziemy przechowywać te dane i jakie potencjalne ryzyko wiąże się z publikacją zdjęć/ nagrań online;
   1. unikanie podpisywania zdjęć/nagrań informacjami identyfikującymi dziecko z imienia i nazwiska. Jeśli konieczne jest podpisanie dziecka używamy tylko imienia;
   1. rezygnację z ujawniania jakichkolwiek informacji wrażliwych o dziecku dotyczących m.in. stanu zdrowia, sytuacji materialnej, sytuacji prawnej i powiązanych z wizerunkiem dziecka (np. w przypadku zbiórek indywidualnych organizowanych przez naszą instytucję);
   1. zmniejszenie ryzyka kopiowania i niestosownego wykorzystania zdjęć/nagrań dzieci poprzez przyjęcie zasad:

• wszystkie dzieci znajdujące się na zdjęciu/nagraniu muszą być ubrane, a sytuacja zdjęcia/nagrania nie jest dla dziecka poniżająca, ośmieszająca ani nie ukazuje go w negatywnym kontekście,

• zdjęcia/nagrania dzieci powinny się koncentrować na czynnościach wykonywanych przez dzieci i w miarę możliwości przedstawiać dzieci w grupie, a nie pojedyncze osoby;

• rezygnację z publikacji zdjęć dzieci, nad którymi nie sprawujemy już opieki, jeśli one lub ich rodzice/opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na wykorzystanie zdjęć po zakończeniu współpracy z instytucją;
  • przyjęcie zasady, że wszystkie podejrzenia i problemy dotyczące niewłaściwego rozpowszechniania wizerunków dzieci należy rejestrować i zgłaszać kierownictwu instytucji, podobnie jak inne niepokojące sygnały dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.
• W sytuacjach, w których nasza organizacja rejestruje wizerunki dzieci do własnego użytku, deklarujemy, że:
  • dzieci i rodzice/opiekunowie prawni zawsze będą poinformowani o tym, że dane wydarzenie będzie rejestrowane;
  • zgoda rodziców/opiekunów prawnych na rejestrację wydarzenia zostanie przyjęta przez nas na piśmie;
  • jeśli rejestracja wydarzenia zostanie zlecona osobie zewnętrznej (wynajętemu fotografowi lub kamerzyście) zadbamy o bezpieczeństwo dzieci poprzez:

• zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do przestrzegania niniejszych wytycznych,

• zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do noszenia identyfikatora w czasie trwania wydarzenia,

• niedopuszczenie do sytuacji, w której osoba/firma rejestrująca będzie przebywała z dziećmi bez nadzoru personelu instytucji,

• poinformowanie rodziców/opiekunów prawnych oraz dzieci, że osoba/firma rejestrująca wydarzenie będzie obecna podczas wydarzenia i upewnienie się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Jeśli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, zgoda rodziców/opiekunów prawnych dziecka nie jest wymagana.

• W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub uczestnicy organizowanych przez nas wydarzeń rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń o tym, że:
  • wykorzystanie, przetwarzanie i publikowanie zdjęć/nagrań zawierających wizerunki dzieci i osób dorosłych wymaga udzielenia zgody przez te osoby, w przypadku dzieci – przez ich rodziców/opiekunów prawnych;
  • zdjęcia lub nagrania zawierające wizerunki dzieci nie powinny być udostępniane w mediach społecznościowych ani na serwisach otwartych, chyba że rodzice/opiekunowie prawni tych dzieci wyrażą na to zgodę;
  • przed publikacją zdjęcia/nagrania online zawsze warto sprawdzić ustawienia prywatności, aby upewnić się, kto będzie mógł uzyskać dostęp do wizerunku dziecka.
• Rejestrowanie wizerunku dzieci przez osoby trzecie i media:
  • Jeśli przedstawiciele mediów lub dowolna inna osoba będą chcieli zarejestrować organizowane przez nas wydarzenie i opublikować zebrany materiał, muszą zgłosić taką prośbę wcześniej i uzyskać zgodę kierownictwa. W takiej sytuacji upewnimy się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Oczekujemy informacji o:

• imieniu, nazwisku i adresie osoby lub redakcji występującej o zgodę,

• uzasadnieniu potrzeby rejestrowania wydarzenia oraz informacji, w jaki sposób i w jakim kontekście zostanie wykorzystany zebrany materiał,

• podpisanej deklaracji o zgodności podanych informacji ze stanem faktycznym.

• Personelowi instytucji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i osobom nieupoważnionym utrwalania wizerunku dziecka znajdującego się pod naszą opieką bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego dziecka oraz bez zgody kierownictwa.
  • Personel instytucji nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi, nie przekazuje mediom kontaktu do rodziców/opiekunów prawnych dzieci i nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego rodzica/opiekuna prawnego. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy członek personelu jest przekonany, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana. W szczególnych i uzasadnionych przypadkach kierownictwo instytucji może podjąć decyzję o skontaktowaniu się z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka w celu ustalenia procedury wyrażenia przez nich zgody na kontakt z mediami.
  • W celu realizacji materiału medialnego zarząd może podjąć decyzję o udostępnieniu wybranych pomieszczeń w siedzibie instytucji dla potrzeb nagrania. Kierownictwo, podejmując taką decyzję, poleca przygotowanie pomieszczenia w taki sposób, aby uniemożliwić rejestrowanie przebywających na terenie instytucji dzieci.
• Jeśli dzieci, rodzice/opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku dziecka, będziemy respektować ich decyzję. Z wyprzedzeniem ustalimy z rodzicami/opiekunami prawnymi i dziećmi, w jaki sposób osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować dziecko, aby nie utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych. Rozwiązanie, jakie przyjmiemy, nie będzie wykluczające dla dziecka, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.
• Przechowujemy materiały zawierające wizerunek dzieci w sposób zgodny z prawem i bezpieczny dla dzieci:
  • Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w zamkniętej na klucz szafce, a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym do osób uprawnionych przez instytucję. Nośniki będą przechowywane przez okres wymagany przepisami prawa o archiwizacji i/lub okres ustalony przez instytucję w polityce ochrony danych osobowych.
  • Nie przechowujemy materiałów elektronicznych zawierających wizerunki dzieci na nośnikach nieszyfrowanych ani mobilnych, takich jak telefony komórkowe i urządzenia z pamięcią przenośną (np. pendrive).
  • Nie wyrażamy zgody na używanie przez osoby z personelu osobistych urządzeń rejestrujących (tj. telefony komórkowe, aparaty fotograficzne, kamery) w celu rejestrowania wizerunków dzieci.
  • Jedynym sprzętem, którego używamy jako organizacja, są urządzenia rejestrujące należące do instytucji lub wykorzystywane na zasadach zatwierdzonych pisemnie przez kierownictwo.

Warszawa, dn. 14.02.2024